Τα συναντάμε καθημερινά, πηγαίνοντας στην δουλειά, για καφέ, σε μια συνάντηση. Έχουμε θαυμάσει πολλά από αυτά, τα έχουμε αγγίξει, ενδεχομένως και φωτογραφίσει. Υπάρχουν παντού, σε κάθε περιοχή της Ελλάδας, μικρή ή μεγάλη, αστική ή ημιαστική, ορεινή ή πεδινή, στους δημόσιους υπαίθριους χώρους, σε πλατείες, πάρκα και συμβολές οδών. Πρόκειται για τα δημόσια/υπαίθρια γλυπτά (προτομές, αγάλματα, ανδριάντες, αναθηματικές στήλες κτλ.) τα οποία αποτελούν αναπαραστάσεις του παρελθόντος, κυρίως σημαντικών ιστορικών γεγονότων και προσώπων.
Τα εν λόγω γλυπτά και οι δημιουργοί τους αντλούν έμπνευση από την ιστορία της τοπικής κοινωνίας και καθιστούν δυνατή τη γεφύρωση του παρελθόντος με το παρόν, ενώ βρίσκονται σε μία διαλογική σχέση με το τώρα και το πριν.
Πόσα όμως από αυτά τα δημόσια/υπαίθρια γλυπτά τυχαίνει να τα γνωρίζουμε και να έχουν τραβήξει την προσοχή μας, ποια ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα αναπαριστούν και γιατί είναι σημαντικά; Γιατί επιλέχθηκαν τα συγκεκριμένα και όχι κάποια άλλα; Ποια ανάγκη ώθησε την τοπική κοινότητα και τους ιθύνοντες για τη δημιουργία και την τοποθέτησή τους; Πώς μπορούν να αξιοποιηθούν ώστε οι νέες γενιές αφενός να εκπαιδευτούν στο σεβασμό τους ως σημαντικά πολιτισμικά στοιχεία του τόπου και στην αποτροπή βεβηλώσεων τους και αφετέρου να αποτελέσουν το έναυσμα για μία ενεργή εμπλοκή με το παρελθόν και το παρόν του εκάστοτε τόπου;
Στους παραπάνω προβληματισμούς αλλά και στα θέματα που σχετίζονται με τα δημόσια/υπαίθρια γλυπτά ιστορικού ενδιαφέροντος μια ομάδα φοιτητών/τριών του Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων προσπάθησε να δώσει απαντήσεις. Πρόκειται για εκπροσώπους της νέας γενιάς οι οποίοι με μεράκι και σεβασμό για το παρελθόν προσπαθούν να καταγράψουν και να χαρτογραφήσουν τα δημόσια/υπαίθρια γλυπτά στην Ελλάδα. Σκοπός είναι οι καταγραφές αυτές να διαχυθούν στο ευρύτερο κοινό προκειμένου από τη μία πλευρά να γίνουν γνωστά και από την άλλη να ερευνηθεί πώς το παρελθόν του κάθε τόπου αποτυπώνεται στη διάσταση του χώρου και του χρόνου καθώς και τον αντίκτυπο του στη δόμηση της τοπικής ατομικής και συλλογικής ταυτότητας.
Για το λόγο αυτό δημιουργήθηκε η σελίδα www.digitalglyptotheque.gr, η οποία φιλοδοξεί να αποτελέσει μία «συμμετοχική» ψηφιακή γλυπτοθήκη στην οποία ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να αναζητήσει ανά τόπο τα υπάρχοντα δημόσια/υπαίθρια γλυπτά και να ενημερωθεί για αυτά. Παράλληλα μπορεί να συμμετέχει στην διαμόρφωσή της συμπληρώνοντας την φόρμα καταγραφής που περιέχει και αποστέλλοντας φωτογραφίες. Με τον τρόπο αυτό, ο καθένας από εμάς μπορεί να γίνει ο καταγραφέας των δημόσιων/υπαίθριων γλυπτών της περιοχής του και να αναδείξει την ιστορία του.
Την επόμενη φορά που θα περιμένετε σε κάποια πλατεία, που θα κάνετε βόλτα, σε ένα από τα ταξίδια σας, κοιτάξτε γύρω σας, αναζητήστε τα δημόσια γλυπτά, εξερευνήστε την ιστορία τους, την ιστορία του κάθε τόπου και γιατί όχι… καταγράψτε τα!
Τα δημόσια/υπαίθρια γλυπτά είναι ένας σιωπηλός, νεκρός πληθυσμός που κρατά ζωντανή τη μνήμη και την ιστορική μας κουλτούρα. Στέκουν ακίνητα με εγκαρτέρηση χρήζοντας, όχι βανδαλισμού, αλλά σεβασμού. Είναι στο χέρι μας να τα προστατεύουμε!
Πηγή: parallaximag
