«Βλέπουμε συχνά ότι άλλος είναι ο αγοραστής και άλλος ο παραλήπτης μιας παραγγελίας. Μπορεί να συμβαίνει για τεχνικούς λόγους, ίσως όμως ο κόσμος αυτή την περίοδο επιλέγει να στείλει κάποιο βιβλίο ως δώρο», επισημαίνει η Μαριλένα Πανουργιά.
Αναβολή νέων εκδόσεων, κλείσιμο βιβλιοπωλείων, αλλά και ψηφιακές πρωτοβουλίες προς τόνωση του ενδιαφέροντος του κοινού: η νέα πραγματικότητα που η πανδημία επέβαλε και στον κόσμο της ανάγνωσης μετράει ήδη αρκετές ημέρες. Αραγε, επηρεάζει και την κίνηση των ebooks και των ηλεκτρονικών αγορών;
Οι εκδόσεις Πατάκη, που εντείνουν τη διαδικτυακή παρουσία τους και προσφέρουν δωρεάν παιδικά ebooks, βλέπουν κατ’ αρχήν ότι πολλοί γονείς, ακόμη και αν δεν το συνήθιζαν, επιλέγουν ως σπιτική δραστηριότητα των παιδιών τους το ηλεκτρονικό βιβλίο. «Oι πωλήσεις του έχουν ανέβει σε κάθε κατηγορία, ακόμη όμως κι αν η αύξηση φτάνει το 1000%, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι προηγουμένως τα νούμερα ήταν πολύ μικρά», λέει η Αννα Πατάκη. Οι τίτλοι που επιλέγονται παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία: «Προτιμώνται προφανώς αγαπημένοι λογοτέχνες αλλά και καινούργια βιβλία, όπως η “Δέσποινα” του Αύγουστου Κορτώ, που κυκλοφόρησε μία βδομάδα πριν από το κλείσιμο, καθώς και δοκίμια, κλασικοί τίτλοι ή πιο εξειδικευμένοι, πράγμα θετικό».
Ο Νώντας Παπαγεωργίου των εκδόσεων Μεταίχμιο παρατηρεί και αυτός ότι οι πωλήσεις των ebooks αυξήθηκαν, παραμένοντας πάντως χαμηλές: φτάνουν το 3-4% των έντυπων πωλήσεων. Οι τελευταίες γίνονται φυσικά μέσω παραγγελιών, των οποίων το μεγαλύτερο ποσοστό προέρχεται από μεγάλα βιβλιοπωλεία. Το e-shop των εκδόσεων έχει εντονότερη κίνηση («με κάθε παραγγελία χαρίζουμε και ένα ebook από έναν κατάλογο δέκα βιβλίων», υπογραμμίζει ο εκδότης), πάλι όμως σε σχέση με την πεσμένη πρότερη κατάσταση. Και από τίτλους; «Πολλά παιδικά», λέει, «αλλά και αστυνομικά, ελληνικά και ξένα, ενώ μια αύξηση παρατηρείται στα εκπαιδευτικά βοηθήματα για μαθητές».
«Στον Ικαρο εφαρμόσαμε έκπτωση 30% στα ebooks λίγο πριν κλείσουν τα καταστήματα», θυμίζει η Μαριλένα Πανουργιά – η κίνησή τους, επομένως, παρουσιάζει κάποια αύξηση, αλλά όχι σημαντική. «Οι ηλεκτρονικές παραγγελίες έχουν ανέβει αρκετά και αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι το κοινό αγοράζει και παλιούς τίτλους, όπως ένα λεύκωμα με ποιήματα του Γιώργου Σεφέρη και έργα του Γιάννη Μόραλη», παρατηρεί η Μαριλένα και προσθέτει: «Βλέπουμε συχνά ότι άλλος είναι ο αγοραστής και άλλος ο παραλήπτης μιας παραγγελίας. Μπορεί να συμβαίνει για τεχνικούς λόγους, ίσως όμως ο κόσμος αυτή την περίοδο επιλέγει να στείλει κάποιο βιβλίο ως δώρο».
Οι εκδόσεις Καστανιώτη είδαν τα δύο παιδικά ebooks που πρόσφεραν δωρεάν στο κοινό να «κατεβάζονται» σχεδόν 50.000 φορές συνολικά. Χθες, πραγματοποίησαν και την πρώτη τους έκδοση εν μέσω πανδημίας: τη βραβευμένη με Μπούκερ «Χορτοφάγο» της Χαν Γκανγκ. Οι ηλεκτρονικές παραγγελίες τους είναι αυξημένες, μεταξύ άλλων γιατί πλέον δεν βαρύνονται από μεταφορικά έξοδα. Τι ψάχνει σε αυτές το κοινό; Οπως σημειώνει με νόημα ο Αργύρης Καστανιώτης, «γενικά, κινούνται πολύ η “Πανούκλα” του Καμύ και το “Περί τυφλότητος” του Σαραμάγκου».
Οι πιο «νεαρές» εκδόσεις Δώμα δεν διαθέτουν ηλεκτρονικά βιβλία, όπως ωστόσο λέει ο Θάνος Σαμαρτζής (και ειδικά εφόσον το eshop τους έχει σημειώσει αξιοσημείωτη άνοδο, «η οποία βέβαια ούτε κατά διάνοια δεν αντισταθμίζει τη μείωση των λιανικών πωλήσεων»), η τρέχουσα συνθήκη είναι καλή ευκαιρία να εξετάσουν το ενδεχόμενο. Κάνοντας αντίστοιχες σκέψεις για το μέλλον, οι εκδόσεις Μελάνι έχουν αυξήσει τις άλλοτε ελάχιστες αποστολές μέσω αντικαταβολής, καθώς κι εκείνες σε μεγάλα καταστήματα, με οργανωμένο δίκτυο. «Αυτό που μου κάνει επίσης εντύπωση είναι ότι ο κόσμος αγοράζει παλιά βιβλία μας, ίσως γιατί τα ξετρύπωσε από το site», λέει η Πόπη Γκανά.
Και ίσως μια καλή ιδέα για το, εγγύς έστω, μέλλον να δίνεται από το βιβλιοπωλείο Πλειάδες. «Στην αρχή υπήρχε ένα σάστισμα. Σαν να ξεθαρρεύουν όμως οι αναγνώστες και να στρέφονται στις ηλεκτρονικές παραγγελίες», επισημαίνει η Αλεξάνδρα Μπίζη. «Στα email τους δεν είναι ψυχροί, γράφουν και κάτι παραπάνω, έχουν ανάγκη για επικοινωνία. Είναι άγνωστο πάντως το τι θα γίνει. Κανείς μας δεν μπορεί να κάνει κάποια πρόβλεψη».
Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ – ΝΙΚΟΛΑΣ ΖΩΗΣ
