Η επιστήμη της Φιλολογίας θα ανακτήσει την αίγλη της όταν διδάσκοντες και διδασκόμενοι αναπτύξουν δημιουργικό διάλογο πάνω σε κείμενα που μιλούν στην ψυχή τους.
Υπήρξαν περίοδοι που η Φιλολογία ήταν εξίσου περιζήτητη στους υποψηφίους με τη Νομική Σχολή. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, το ενδιαφέρον όλο και μειώνεται, αν κρίνουμε τουλάχιστον από τις βάσεις εισαγωγής. Τι συμβαίνει; Πόσο πρέπει να ανησυχούν τα Τμήματα Φιλολογίας για την επιβίωσή τους;
Οι βάσεις εισαγωγής στα πανεπιστήμια είναι ασφαλώς σημαντικός δείκτης, αλλά η συνολική εικόνα είναι πολύ πιο σύνθετη. Κάθε χρόνο έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε λαμπρές νέες φοιτήτριες και νέους φοιτητές, κάθε χρόνο βλέπουμε άλλους να βελτιώνουν σταθερά και συστηματικά τις επιδόσεις τους και άλλους να μην καταφέρνουν να βρουν ενδιαφέρον στις σπουδές τους. Θέμα επιβίωσης της Φιλολογίας δεν τίθεται ασφαλώς όσο υπάρχει η ανάγκη της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας στη συγχρονία και στη διαχρονία τους. Τίθεται όμως θέμα επαγγελματικών προοπτικών και κοινωνικού πρεστίζ, που άλλοι κλάδοι κατάφεραν να περιφρουρήσουν πολύ καλύτερα από τη Φιλολογία.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο δικό μας. Οι ανθρωπιστικές σπουδές διέρχονται κρίση σε όλον το δυτικό κόσμο, όπου κραταιά ιδρύματα αναζητούν τρόπους για να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των φοιτητών. Η σειρά «Η πρόεδρος» (The chair), που προβάλλεται τώρα σε γνωστό συνδρομητικό κανάλι, απεικονίζει εύγλωττα τον αγώνα της προέδρου του Τμήματος Αγγλικών Σπουδών, αφενός, να προστατεύσει το τμήμα από τη διοίκηση του πανεπιστημίου που ανησυχεί για τους χαμηλούς αριθμούς εγγεγραμμένων και, αφετέρου, να ζωογονήσει το ενδιαφέρον των φοιτητών, πείθοντας τους συναδέλφους της να αφουγκραστούν τους προβληματισμούς και τις ανάγκες των νέων. Η σειρά, που απέσπασε θετικές κριτικές για τη διεισδυτική απεικόνιση της χαμένης λάμψης των Τμημάτων Αγγλικής Φιλολογίας, απευθύνεται σε ένα πολύ ευρύτερο κοινό και, τηρουμένων των αναλογιών, διευρύνει την προοπτική αναφορικά με την απήχηση της φιλολογίας στις παραδόσεις διαφορετικών χωρών.
Χωρίς να υποτιμάμε τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης που στέρησε τους Ελληνες φιλολόγους από μια διαχρονικά σημαντική επαγγελματική διέξοδο, τη δημόσια εκπαίδευση, η Φιλολογία βρίσκεται μπροστά σε νέα μονοπάτια και νέα διλήμματα. Η απήχησή της στο μέλλον θα είναι συνάρτηση τόσο των επαγγελματικών διεξόδων που θα μπορέσει να προσφέρει όσο και της δυνατότητάς της να μιλήσει στην ψυχή των νέων για θέματα διαχρονικά και επίκαιρα. Στις διεξόδους πρέπει να περιλαμβάνονται όχι μόνον επαγγέλματα που παραδοσιακά σχετίζονται με την εκπαίδευση και την έρευνα, αλλά και εργασία που μπορεί να μη σχετίζεται άμεσα με το αντικείμενο των φιλολογικών σπουδών, αλλά επιτυγχάνεται μέσω της σωστής χρήσης του λόγου, των γνώσεων, των δεξιοτήτων και της συνολικής παιδείας που αποκτά κανείς μέσω των φιλολογικών σπουδών.
Μεγάλο στοίχημα επίσης αποτελεί η ουσιαστική διασύνδεση της Ανώτατης και της Μέσης Εκπαίδευσης μέσω συνεχούς επιμόρφωσης των φιλολόγων, σε συνεργασία με τα αρμόδια πανεπιστημιακά τμήματα, με στόχο τη ριζική ανανέωση του περιεχομένου των φιλολογικών μαθημάτων και του τρόπου προσέγγισής τους. Η Φιλολογία θα ανακτήσει την αίγλη της όταν διδάσκοντες και διδασκόμενοι αναπτύξουν δημιουργικό διάλογο πάνω σε κείμενα που μιλούν στην ψυχή τους.
Πηγή: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
