Ο «Γκάρης», ο γαϊδαράκος του παραμυθιού, ανεβαίνει στη σκηνή για να μας ταξιδέψει σε έναν κόσμο γεμάτο συναισθήματα
Ο Φρόιντ ισχυριζόταν πως τα παραμύθια προέρχονται από τα όνειρα, τη φαντασία του ύπνου, τον οποίο κατευθύνουν υποσυνείδητες σκέψεις ή καταπιεσμένες επιθυμίες. Η ιστορία του Γκάρη ακροβατεί ανάμεσα στο όνειρο και στην πραγματικότητα, ανάμεσα στη λογική και στη φαντασία.
Σύμφωνα με την υπόθεση του έργου, η Τασούλα, δημοσιογράφος, πνεύμα δυναμικό και δημιουργικό, καλείται να γράψει ένα άρθρο για τον Σούπερμαν με αφορμή τα 90 χρόνια από τη δημιουργία του. Η ιδέα αυτή όμως καθόλου δεν τη γοητεύει και αντιδρά.
Ο Σούπερμαν δεν είναι υπαρκτός, σωστά; Και οι άνθρωποι δεν πετάνε, σωστά;
Πέφτει στα χέρια της τότε ένα επιτραπέζιο: «Οποιος χάσει είναι γάιδαρος και τα άλλα παιδιά τον κοροϊδεύουν». Κι εκείνη, ως δημοσιογράφος που ψάχνει την αλήθεια και υποστηρίζει το δίκαιο, αρχίζει να ρωτάει και να μαθαίνει όσο περισσότερα μπορεί για τα γαϊδούρια που η ιστορία τους πηγαίνει ίσαμε εξήντα εκατομμύρια χρόνια πίσω. Ονειρεύεται να γράφει κάποτε μια στήλη για τα ζώα, μέχρι που στο γραφείο της φτάνει μια ομάδα γαϊδουριών, για να της αφηγηθούν την ιστορία του Γκάρη. Ο Γκάρης δεν είναι υπαρκτός, σωστά; Και οι γάιδαροι δεν πετάνε, σωστά;
Η ζωή όμως έχει ουσιαστικά «φτιαχτεί» για να μας εκπλήσσει! Ο Γκάρης, ο ήρωας της παράστασης, είναι γάιδαρος, ζώο πονεμένο και αδικημένο τόσο από τους ανθρώπους όσο και από τα άλλα ζώα. Η διαφορά του είναι πως οι δυσκολίες που περνάει στη ζωή δεν τον πτοούν αλλά του διδάσκουν το μέτρο των δυνάμεών του. Τον συνοδεύει πάντα η συμβουλή της μητέρας του, να είναι δίκαιος με τα ζώα και με τους ανθρώπους και πονόψυχος. Να αγαπάει και να δείχνει την αγάπη του, «γιατί η αγάπη είναι σαν το τριφύλλι: ρίχνεις μερικούς σπόρους κι αυτό φυτρώνει και απλώνεται και γεμίζει ολόκληρο το χωράφι». Και τότε, με έναν μαγικό τρόπο η ζωή του αλλάζει. Συνειδητοποιεί ότι μπορεί να πετάξει!
Η υπερδύναμή του ενεργοποιείται μόνο μέσω της ενσυναίσθησης: προσλαμβάνει τα όνειρα και τα βιώματα των άλλων ανάλογα με το αληθινό τους βάρος, προσπαθεί να ζυγίσει τα πράγματα με το καράτι της καρδιάς και όχι με την υποψία, την τύχη, τη σύμπτωση ή το συμφέρον. Μέσα από τραγούδια, χορό και εύηχες… γκαρίδες, στις χορδές των άλλοτε δυσκολιών και οδυνών του πυργώνονται όλοι οι πανηγυρισμοί και η ευτυχία που πηγάζουν από τη δυνατότητά του να αλλάζει τον κόσμο με αφετηρία την καρδιά του.
Και ποιος είναι πιο κατάλληλος, αν όχι τα ζώα, να το επιβεβαιώσουν σε όσους παρακολουθούν την παράσταση; Προβατίνα, σκύλος, κουκουβάγια, γουρούνι, κότες, γάτα, αλεπού, κατσίκα, αρουραίος, λαγός και πολλά γαϊδούρια αφηγούνται καθένα την ιστορία του και εντέλει ξεδιπλώνουν τον χαρακτήρα τους.
Η ύπαρξη τόσων ζώων στην παράσταση δίνει τη δυνατότητα προσέγγισης της παιδικής ψυχοσύνθεσης με αμεσότητα. Απαλά και αβίαστα εμφυσώνται στα παιδιά αξίες και μαθήματα.
Τα ζώα, όπως γνωρίζουμε, αποτελούν σημαντικό σημείο αναφοράς στη ζωή των παιδιών και τους παρέχουν τη δυνατότητα εύκολα να ταυτιστούν με τους ήρωες και τις ιστορίες τους, να αναγνωρίσουν δικά τους συναισθήματα ή εσωτερικές συγκρούσεις. Η ύπαρξη τόσων ζώων στην παράσταση, λοιπόν, δίνει τη δυνατότητα προσέγγισης της παιδικής ψυχοσύνθεσης με αμεσότητα. Απαλά και αβίαστα εμφυσώνται στα παιδιά αξίες και σημαντικά μαθήματα.
Πώς δείχνουμε την αγάπη μας, πώς να είμαστε ο εαυτός μας, με ποιον τρόπο μπορεί κανείς να ανήκει και στον εαυτό του, και στους άλλους, τι σημαίνει να ελευθερώνεις, πόσο επικίνδυνο είναι να ενδιαφερόμαστε μόνο για τη γνώμη των άλλων, πώς να μη μας καθορίζουν οι άλλοι, πόσο μοναδικά είναι τα προβλήματα και οι λύσεις στον καθένα, ποιος είναι ο τρόπος άραγε να «ακούς»; «Με την καρδιά ακούς καλύτερα…» διαλαλεί ο Γκάρης. Τη ζωή άλλωστε δεν την κατακτούμε μόνο με τη γνώση και τη μόρφωση, αλλά με την αμεσότητα, με το δόσιμο, με μια τρυφερή αποφασιστικότητα και μια μεγάλη καρδιά.
Το ερώτημα λοιπόν που θέτει ο Γκάρης σε μικρούς και μεγάλους είναι το εξής: Λαχταρά η δική σας καρδιά κάτι; Ανήκετε σε όσους ξεσηκώθηκαν γι’ αυτό το κάτι ψυχή τε και σώματι; Μπορεί κάτι να σας κάνει να «πετάξετε»; «Πετάει» τελικά ο γάιδαρος; Ορίστε, δοκιμάστε τον εαυτό σας και απαντήστε. Ο Γκάρης και όλοι οι φίλοι του, τα ζώα, σας περιμένουν στο Βασιλικό Θέατρο!
«Γκάρης, το μιούζικαλ», της Τασούλας Επτακοίλη. Βασιλικό Θέατρο, ΚΘΒΕ. Σκηνοθεσία: Τάσος Πυργιέρης. Θεατρική διασκευή: Βαγγέλης Κουφάκος. Μουσική: Δημήτρης Μαραμής.
* Η κ. Ευγενία Καραζιώτη είναι ειδική παιδαγωγός MSc Ψυχοπαιδαγωγικής, ζωοθεραπεύτρια.