Κατά τη συμμετοχή της στην 102η Σύνοδο Πρυτάνεων, που πραγματοποιήθηκε στην Κέρκυρα, η Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως παρουσίασε πρόσφατες εξελίξεις στην ανώτατη εκπαίδευση, καθώς και τις προοπτικές που διαμορφώνονται, στο πλαίσιο μιας γόνιμης παρουσίας 4 ετών στην ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Στη Σύνοδο έλαβαν μέρος και ο αρμόδιος Υφυπουργός Άγγελος Συρίγος, ο Γενικός Γραμματέας Οδυσσέας-Ιωάννης Ζώρας, καθώς και όλοι οι Πρυτάνεις των Ελληνικών Πανεπιστημίων. Η Υπουργός αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, σε:
- Νέες θέσεις μελών ΔΕΠ
-Από το 2019 έχουν δοθεί 1.850 νέες θέσεις μελών ΔΕΠ, με πλέον το ισοζύγιο να διαμορφώνεται θετικά, δηλαδή με 122 περισσότερες νέες θέσεις σε σχέση με τις συνταξιοδοτήσεις.
- Αυτονομία και αξιολόγηση
-Θέσπιση και εφαρμογή της χρηματοδότησης των ΑΕΙ με αντικειμενικά κριτήρια αναγκών (80%) αλλά και βάσει αξιολόγησης (20%), και όχι στη βάση της αυθαίρετης κρίσης του εκάστοτε Υπουργού όπως ίσχυε μέχρι το 2019.
-Ενισχύθηκε η αυτονομία των ΑΕΙ και απαλλάχθηκε η διαχείριση των ερευνητικών πόρων τους (ΕΛΚΕ) από γραφειοκρατικές διαδικασίες του Δημόσιου Λογιστικού.
-Ίδρυση μιας ενισχυμένης Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), με νέες αρμοδιότητες για την αξιολόγηση, τη χρηματοδότηση και τη διαμόρφωση της Εθνικής Στρατηγικής για την Ανώτατη Εκπαίδευση.
- Τακτική Επιχορήγηση στα ΑΕΙ
– Στην κατεύθυνση της σταθερά αυξανόμενης ενίσχυσης των Πανεπιστημίων της χώραςγια το οικονομικό έτος 2023, δόθηκε αυξημένη τακτική επιχορήγηση με πόρους ύψους 117,12 εκ.– πρόκειται για αύξηση κατά 29% σε σύγκριση με το 2019,από τα 90,78 εκ. €.
- Πόροι ΕΣΠΑ για Ανώτατη Εκπαίδευση
–Από τον Ιούνιο του 2019 έως τον αρχές Μαρτίου 2023 οι δαπάνες για δράσεις Ανώτατης Εκπαίδευσηςανήλθαν στα 231,35 εκατ. €.
-Ακόμη πιο δυναμικά, για τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021-2027, πάνω από 550 εκ€ αφορούν δράσεις Ανώτατης Εκπαίδευσης.
- Προχωρούν εμβληματικές δράσεις με πόρους ύψους 571,7 εκ. € για την υλοποίηση έργων του Ταμείου Ανάκαμψης
- Δημοσιεύτηκε η ΚΥΑ και την επόμενη εβδομάδα ξεκινά η έναρξη υποβολής αιτήσεωνγια έργο 34,8 εκ. € που αφορά σε 249 Βιομηχανικά διδακτορικά.
- Βρίσκεται σε στάδιο αξιολόγησης προσφορώνέργο 13,5 εκ. €για το κομβικό e-University.
- Στάλθηκε προς διαβούλευση στα ΑΕΙη πρόσκληση για έργο 135 εκ. € που αφορά σε 70 Συμπράξεις ερευνητικής αριστείας (CREs).
- Ακολουθούν 4 ακόμη έργα (84 εκ. € για Επισκέπτες Καθηγητές/Ερευνητές, 97 εκ. € για το πρωτοποριακό Έργο «Εμπιστεύσου τα αστέρια σου» και 13,2 εκ. €για το Έργο Πιστοποιητικό Εκπαίδευσης που αφορά 000 υποψηφίους εκπαιδευτικούς, 194,2 εκ. € για το Έργο UniversitiesofExcellence).
- Φοιτητικές Εστίες
– Στηρίζεται η δημιουργία νέων, σύγχρονων φοιτητικών εστιώνμέσα από συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέαγια έργα πάνω από 641 εκ. € για εστίες με συνολική δυναμικότητα σχεδόν 8750 άτομα, ενώ με 52 εκ. ευρώ προχωρά ή ανάπτυξη, βελτίωση, αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός των φοιτητικών εστιών και των υποδομών σίτισης των ΑΕΙ.
- Την τετραετία που πέρασε, υλοποιήθηκαν, μεταξύ άλλων:
- Ψηφίστηκε και υλοποιείται ο νόμος 4957/2022 για το άνοιγμα νέων οριζόντων των ΑΕΙ, που προβλέπει αναβάθμιση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της αποδοτικότητας των ΑΕΙ,με εκσυγχρονισμό των προγραμμάτων, εσωτερικό Erasmus, ενίσχυση της πρακτικής άσκησης, κοινά και διπλά προπτυχιακά προγράμματα σπουδών, προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης (minor degrees), αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία, με νέο, γρήγορο, πιο αξιοκρατικό, πιο διαφανές σύστημα εκλογής και εξέλιξης Μελών Δ.Ε.Π., με νέο μοντέλο διοίκησης, με θέσπιση αναπτυξιακών εργαλείων για την αναβάθμιση των ΑΕΙ, με εκσυγχρονισμό του πλαισίου λειτουργίας των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας.
- Διαμορφώθηκε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο ΔΟΑΤΑΠ, που καθιστά τη διαδικασία αναγνώρισης πτυχίων του εξωτερικού πιο άμεση και απλή και εξορθολογίζει τον οργανισμό, θέτοντας τέλος στις ατομικές αιτήσεις και τη γραφειοκρατία.
- Εξορθολογισμός διαδικασίας φοίτησης
- Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) για την εισαγωγή στα ΑΕΙ
- Ανώτατο όριο φοίτησης Ν+2/Ν+3.
- Εξωστρέφεια
- Επισκέφτηκαν τη χώρα μας για συνεργασία με τα Ιδρύματα μας εκπρόσωποι από 30 κορυφαία Πανεπιστήμια των ΗΠΑ, προωθήθηκαν συνεργασίες μεταξύ ελληνικών και ξένων ΑΕΙ, μεταξύ άλλων με ΕΕ, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο.
- Θεσμοθετήθηκε η δυνατότητα ίδρυσης ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων στα πανεπιστήμια με ευέλικτες διαδικασίες.
- Υλοποιείται έργο ΕΣΠΑ για τη στήριξη της διεθνοποίησης των Πανεπιστημίων και την διεθνή προβολή τους.
- Θεσμοθετήθηκε δυνατότητα η Ίδρυση από κοινού εταιρίας των ΑΕΙ για την προβολή τους στο εξωτερικό. Στη Σύνοδο των Πρυτάνεων το σύνολο των Ανώτατων Ιδρυμάτων υπέγραψε τοκαταστατικό της νέας ΑΜΚΕ Study in Greece.
- Αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος – ασφάλεια:
- Αποκαταστάθηκε το πανεπιστημιακό άσυλο στην πραγματική του έννοια
- Θεσμοθετήθηκε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την ασφάλεια και την προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, το οποίο συμπεριλαμβάνει ελεγχόμενη είσοδο στα ΑΕΙ, εκπόνηση σχεδίων ασφαλείας, σύστασηΕπιτροπής Ασφάλειας και Προστασίας, ίδρυσηΜονάδας Ασφαλείας και Προστασίας, καθώς και δημιουργία Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων.
- Επιχειρηματικότητα:
- Επανιδρύθηκαν τα Γραφεία Διασύνδεσης των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας και στηρίζονται με δράση ΕΣΠΑ (5 εκ ευρώ).
- Στηρίζονται με δράση ΕΣΠΑ οι Μονάδες Επιχειρηματικότητας στα πανεπιστήμια: (15 εκ ευρώ).
- Ν. 4863/2021: Απλοποίηση και αποσαφήνιση του πλαισίου λειτουργίας των εταιρειών-τεχνοβλαστών (spin-off), παροχή κινήτρων και διευκολύνσεων στους ερευνητές, τις ερευνητικές ομάδες αλλά και τους ίδιους τους οργανισμούς για να συμμετέχουν σε εταιρείες-τεχνοβλαστούς, ενθάρρυνση δημιουργίας πατεντών.
Η Υπουργός, κλείνοντας την παρέμβασή της και κάνοντας έναν απολογισμό της τελευταίας 4ετίας στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, υπογράμμισε ότι «νομίζω ότι η συνολική εικόνα είναι ότι τα Πανεπιστήμιά μας είναι σε πολύ διαφορετικό σημείο το 2023 από ό,τι ήταν το 2019. Έχουν πολύ περισσότερες θέσεις [Καθηγητών], με περισσότερα χρήματα και χρηματοδοτικά εργαλεία, έχουν στενότερη σύνδεση με την αγορά εργασίας, έχουν περισσότερες αρμοδιότητες και συνεργασίες με κορυφαία ΑΕΙ εξωτερικού, έχουν μεγαλύτερη αποκέντρωση και ελευθερία. Κλείνω λέγοντας ότι πιστεύω πως έγιναν πολλά, τίποτα όμως δεν θα μπορούσε να έχει γίνει χωρίς τους νυν και τέως Υφυπουργούς και Γενικούς Γραμματείς, τους πολύτιμους συνεργάτες μου, την ΕΘΑΑΕ, πάνω από όλα όμως, τίποτα από όσα συζητάμε δεν θα μπορούσε να έχει γίνει χωρίς τους Πρυτάνεις, τις Διοικήσεις, τους καθηγητές, το διοικητικό προσωπικό, τους φοιτητές. Θέλω να κλείσω με ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ στον καθένα και την καθεμία από εσάς, και στο πρόσωπό σας βλέπω όλη την πανεπιστημιακή κοινότητα. Σας ευχαριστώ πολύ.»
Πηγή: ΥΠΑΙΘ
