Οι πρόσφατες εξελίξεις στον χώρο της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) είναι πιθανό να αποτελέσουν την αρχή του τέλους της παραδοσιακής σχολικής τάξης, προβλέπει ένας από τους κορυφαίους ειδικούς του χώρου. Ο Στιούαρτ Ράσελ, Βρετανός καθηγητής Πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας, δήλωσε πως οι εξατομικευμένοι καθηγητές με βάση το μοντέλο του ChatGPT έχουν τη δυνατότητα να εμπλουτίσουν την εκπαίδευση και να διευρύνουν την πρόσβαση σε αυτή φέρνοντας την εξατομικευμένη διδασκαλία σε κάθε νοικοκυριό του κόσμου με τη χρήση ενός smartphone.
«Η εκπαίδευση είναι το μεγαλύτερο όφελος που μπορούμε να αναζητήσουμε τα επόμενα χρόνια», είπε ο Ράσελ πριν από την ομιλία του στο παγκόσμιο συνέδριο ΑΙ for Good που διοργανώθηκε στη Γενεύη με πρωτοβουλία του ΟΗΕ. «Οφείλουμε να μπορέσουμε μέσα στα επόμενα χρόνια, πιθανώς και πριν από το τέλος της δεκαετίας, να μεταφέρουμε εκπαίδευση υψηλής ποιότητας σε κάθε παιδί αυτού του πλανήτη». Ωστόσο προειδοποιεί πως η εκμετάλλευση μιας τόσο ισχυρής τεχνολογίας για εκπαιδευτικούς σκοπούς ενέχει και ρίσκα, όπως αυτό της «πλύσης εγκεφάλου». Ο Ράσελ αναφέρθηκε σε στοιχεία ερευνών σε ανθρώπους, τα οποία αποδεικνύουν πως η εξατομικευμένη διδασκαλία μπορεί να είναι τρεις με τέσσερις φορές πιο αποτελεσματική από τη διδασκαλία στην τάξη, επιτρέποντας στα παιδιά να αφήσουν ελεύθερη τη φαντασία τους.
Ερευνά εφαρμογές
Η εταιρεία OpenAI που σχεδιάζει το ChatGPT ήδη ερευνά τις εκπαιδευτικές εφαρμογές για κινητά, ενώ τον Μάρτιο ανακοίνωσε πως ξεκινάει συνεργασία με μια εκπαιδευτική ΜΚΟ, την Khan Academy, για την πιλοτική λειτουργία ενός εικονικού δασκάλου. Αυτή η προοπτική μπορεί να γεννάει έναν «δικαιολογημένοι φόβο» μεταξύ των εκπαιδευτικών ότι «στο μέλλον θα προσλαμβάνονται λιγότεροι δάσκαλοι – πιθανώς και κανένας», δήλωσε ο Ράσελ. Ωστόσο προβλέπει ότι η ανθρώπινη παρουσία θα συνεχίσει να είναι αναντικατάστατη, αλλά θα διαφέρει ριζικά από τον παραδοσιακό δάσκαλο. Πιθανώς θα παίζει τον ρόλο του «επιβλέποντος» και παράλληλα θα αναλάβει την πολιτική και ηθική διαπαιδαγώγηση των παιδιών.
«Δεν έχουμε κάνει ακόμη το πείραμα, οπότε δεν ξέρουμε εάν ένα σύστημα ΑΙ θα είναι αρκετό για ένα παιδί. Υπάρχουν το κίνητρο και η συνεργασία. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι κοινωνικές πτυχές της παιδικής ηλικίας διαφυλάσσονται και προωθούνται», σχολίασε.
Ο Ράσελ έχει περάσει χρόνια τονίζοντας το μεγάλο ρίσκο που ενέχει η τεχνητή νοημοσύνη, ενώ συνυπέγραψε την ανοιχτή επιστολή που εστάλη τον Μάρτιο σε όλες τις εταιρείες που εργάζονται πάνω στην εξέλιξή της, ζητώντας τους να σταματήσουν να επιδίδονται σε μια «ανεξέλεγκτη κούρσα» βελτιστοποίησης των ψηφιακών «μυαλών». Αν και οι κυβερνήσεις αρχικά ολιγώρησαν, «πλέον έχουν ξυπνήσει και τρέχουν να δουν τι θα κάνουν», είπε. «Αυτό είναι καλό. Τουλάχιστον οι άνθρωποι άρχισαν να ενδιαφέρονται».
Ωστόσο, ο έλεγχος της τεχνητής νοημοσύνης θέτει μεγάλα τεχνικά ζητήματα, καθώς ακόμη και οι ειδικοί δεν μπορούν να υπολογίσουν πόσο ορατός είναι ο κίνδυνος να χαθεί ο έλεγχος ενός συστήματος. Η ίδια η OpenAI δήλωσε την Πέμπτη ότι θα αφιερώσει το 20% των υπαλλήλων της στην προσπάθεια εξεύρεσης μιας λύσης για τον «έλεγχο ενός υπερ-ευφυούς συστήματος και την αποτροπή του από το να κάνει κακό».
«Δεν ξέρουμε κατά πόσον αυτά τα συστήματα έχουν τη δυνατότητα να σκεφθούν ορθολογικά και να οργανώσουν κάτι», υποστηρίζει ο Ράσελ. Μπορεί να έχουν στόχους που επιδιώκουν· ειλικρινά δεν γνωρίζουμε τίποτε γι’ αυτά». Ακόμη και πέρα από τους άμεσους κινδύνους, τα συστήματα μπορεί να έχουν απρόβλεπτες συνέπειες σε διάφορα ζητήματα, από την κλιματική αλλαγή μέχρι τις διεθνείς σχέσεις.
«Σύντομα δισεκατομμύρια άνθρωποι θα σχετίζονται καθημερινά με αυτά. Δεν ξέρουμε προς ποια κατεύθυνση μπορεί να αλλάξουν η παγκόσμια κοινή γνώμη και οι πολιτικές τάσεις», καταλήγει.
Πηγή: Η Καθημερινή
