Λίγα χρήματα για πολλούς φοιτητές. Η ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση πάσχει από την έλλειψη στρατηγικής στόχευσης, εγκλωβισμένη στο μεταπολιτευτικό πρόταγμα της κοινωνίας για την απόκτηση ενός πτυχίου. Βέβαια, παρά τις συνεχείς διακηρύξεις των κυβερνήσεων περί αναβάθμισης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, η μαζικοποίησή της χωρίς ενίσχυση της χρηματοδότησης δεν μπορεί παρά να οδηγεί στη δημιουργία ΑΕΙ πολλών ταχυτήτων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ, Education at a Glance, το 64% των Ελλήνων αποφοίτων λυκείου προχωρά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ο μέσος όρος των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ είναι 58%, ενώ λίγο μικρότερος στο 56% είναι ο μέσος όρος των χωρών της Ευρώπης που μετέχουν στον ΟΟΣΑ. Υψηλότερα ποσοστά από την Ελλάδα έχουν το Βέλγιο (75%), η Ιρλανδία (74%), η Δανία και η Σλοβενία (71% εκάστη), η Νορβηγία και η Πολωνία (69% εκάστη), και η Βρετανία (65%). Από την άλλη, στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, λιγότεροι από τους μισούς αποφοίτους λυκείου κατευθύνονται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση· ενδεικτικά, στην Ιταλία το 41% και στην Ισπανία το 48%.
Χαμηλό ποσό δαπάνης
Η χώρα μας, ωστόσο, έχει πολύ χαμηλό ποσό δαπάνης ανά φοιτητή. Συγκεκριμένα, η μελέτη του ΟΟΣΑ δείχνει ότι για τις υπηρεσίες εκπαίδευσης, χωρίς να συνυπολογίζεται η έρευνα, η Ελλάδα δίνει μόλις 2.601 δολάρια (με όρους ισοδύναμης αγοραστικής δύναμης) ανά φοιτητή. Πρόκειται για εντυπωσιακά χαμηλό ποσό, χωρίς πάντως να διευκρινίζεται εάν στον αριθμό των φοιτητών συμπεριλαμβάνονται και οι λεγόμενοι «αιώνιοι», οι οποίοι δεν υπάρχουν σε άλλες χώρες (τουλάχιστον στην έκταση της Ελλάδας). Ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 11.249 δολάρια, ενώ των ευρωπαϊκών χωρών 11.132 δολάρια. Μεταξύ των χωρών με τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση συγκαταλέγονται η Αυστρία (13.138) και η Νορβηγία (12.363). Στον αντίποδα, χαμηλά είναι τα ποσά στην Τσεχία (6.365), στην Τουρκία (7.018) και στην Ουγγαρία (7.068).
Το υπουργείο Παιδείας στην πρότασή του προς τα ΑΕΙ για νέο μοντέλο χρηματοδότησής τους, προβλέπει θέσπιση κανόνων (αντικειμενικών κριτηρίων και δεικτών) για τον προσδιορισμό του ύψους της κρατικής χρηματοδότησης ανά ίδρυμα, σύνδεση της αξιολόγησης με τμήμα της χρηματοδότησης και πολυετείς προγραμματικές συμφωνίες του υπουργείου με τα Ιδρύματα, ώστε να διευκολυνθεί ο στρατηγικός σχεδιασμός.
Επίσης, προβλέπονται η ίδρυση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου για τη διαχείριση ίδιων πόρων από ερευνητικά προγράμματα, η αξιοποίηση της πνευματικής ιδιοκτησίας και της περιουσίας των ΑΕΙ, η αξιοποίηση σχημάτων ΣΔΙΤ και η αναμόρφωση του κανονιστικού πλαισίου για τις δωρεές.
ΠΗΓΗ: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ – Απόστολος Λακασάς
