Ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας της Εκπαίδευσης στις 24 Ιανουαρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος/Αντιπρόεδρος Josep Borrell έκαναν την ακόλουθη δήλωση:
« Η εκπαίδευση και η δια βίου μάθηση είναι απαραίτητες για την επίτευξη μιας δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης και την αντιμετώπιση των ανισοτήτων, μέσω του διαλόγου, της αλληλεγγύης, της αμοιβαίας κατανόησης και συνεργασίας, της χωρίς αποκλεισμούς, της δημοκρατικής και συμμετοχικής διακυβέρνησης και της ισότητας των φύλων. Ταυτόχρονα, είναι το κλειδί για την προστασία, τη διατήρηση και την οικοδόμηση της ειρήνης.
Η εκπαίδευση δίνει τη δυνατότητα σε άτομα και κοινωνίες να επιβιώσουν και να ευδοκιμήσουν και να είναι προετοιμασμένες για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες του 21ου αιώνα. Μαζί με τις τέχνες και τον πολιτισμό, διευρύνει τους ορίζοντες, επιτρέποντας στους ανθρώπους, ιδιαίτερα στους νέους, να φανταστούν, να υποστηρίξουν και να χτίσουν διαφορετικά μέλλοντα. Η εκπαίδευση διαδραματίζει επίσης βασικό ρόλο στην οικοδόμηση και την ενίσχυση των δεσμών και των δικτύων μεταξύ των ανθρώπων και φέρνει ελπίδα και προστασία σε όσους πλήττονται από ανθρωπιστικές κρίσεις και αναγκαστικούς εκτοπισμούς.
Θα συνεχίσουμε κυρίως να εργαζόμαστε ώστε κάθε παιδί και νέος να έχει πρόσβαση στην εκπαίδευση, ανεξάρτητα από το ποιος είναι ή πού ζει, βασιζόμενοι στις δεσμεύσεις του Ευρωπαϊκού Έτους Νεολαίας 2022. Η ΕΕ προωθεί επίσης μια προσέγγιση δια βίου μάθησης για όλους, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων 2023.
Τα θετικά αποτελέσματα της εκπαίδευσης μπορούν να μεγιστοποιηθούν μόνο μέσω της ισότητας και της ένταξης σε εκπαιδευτικά συστήματα με καλούς πόρους που είναι κατάλληλα για το μέλλον, επιτρέποντας σε όλους να εκπληρώσουν τις δυνατότητές τους.
Εντός της ΕΕ, συνεχίζουμε να οικοδομούμε τον Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης ως το μακροπρόθεσμο, κοινό όραμά μας για τον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης. Συγκεντρώνοντας τα 27 κράτη μέλη, στοχεύει σε πιο ανθεκτικά, χωρίς αποκλεισμούς και μελλοντικά συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης για όλους, σε μια προοπτική δια βίου μάθησης.
Ως Παγκόσμιος Πρωταθλητής του Εκπαιδευτικού Μετασχηματισμού, η ΕΕ δεσμεύεται επίσης να επιτύχει τον Στόχο 4 της Βιώσιμης Ανάπτυξης – Ποιοτική Εκπαίδευση σε παγκόσμιο επίπεδο. Ως μέρος του Global Gateway, και σύμφωνα με το Σχέδιο Δράσης για τη Νεολαία στην εξωτερική δράση της ΕΕ, η ΕΕ αύξησε τη χρηματοδότησή της για την εκπαίδευση από 7% σε τουλάχιστον 10%, μέσω διμερών και περιφερειακών προγραμμάτων καθώς και παγκόσμιων πρωτοβουλιών όπως το Παγκόσμιο Σύμπραξη για την Εκπαίδευση.
Οι πρωτοβουλίες της ΕΕ όπως το Erasmus+ και το πρόγραμμα DEAR προωθούν επίσης την παγκόσμια εκπαίδευση για την ιδιότητα του πολίτη. Εξοπλίζουν τα άτομα με τις ικανότητες, τις δεξιότητες και την ανθεκτικότητα που είναι απαραίτητες για να πλοηγούνται σε περιόδους αβεβαιότητας, να στοχάζονται κριτικά για τη θέση τους στον κόσμο και να ανταποκρίνονται και να ενεργούν με αλληλεγγύη. ”
Ιστορικό
Η πρόσβαση στην εκπαίδευση είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Ωστόσο, παγκοσμίως, περισσότερα από 250 εκατομμύρια παιδιά και νέοι είναι εκτός σχολείου και η πλειονότητα των μαθητών στο σχολείο δεν αποκτούν βασικές δεξιότητες όπως η ανάγνωση και η γραφή. Απαιτούνται επιπλέον 44 εκατομμύρια καταρτισμένοι εκπαιδευτικοί για την επίτευξη καθολικής πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έως το 2030.
Είναι ζωτικής σημασίας να επενδύσουμε στο να γίνουν τα εκπαιδευτικά συστήματα κατάλληλα για το μέλλον και να ανακτηθούν οι μαθησιακές απώλειες, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στη Διάσκεψη Κορυφής του ΟΗΕ για τον Μετασχηματισμό της Εκπαίδευσης το 2022.
Η ΕΕ αύξησε τις εξωτερικές της επενδύσεις στην εκπαίδευση και παραμένει έτοιμη να συνεργαστεί στενά με τις χώρες εταίρους καθώς εκπληρώνουν τις δεσμεύσεις τους. Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη μαζί συνεισφέρουν περισσότερο από το ήμισυ της συνολικής βοήθειας στην εκπαίδευση παγκοσμίως, υποστηρίζοντας τον εκπαιδευτικό τομέα σε περισσότερες από 100 χώρες.
Κατά την περίοδο 2021–2027, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αφιερώσει τουλάχιστον το 10% του προϋπολογισμού των διεθνών συνεργασιών της με την Αφρική, τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική και την Ασία και τον Ειρηνικό στην εκπαίδευση. Η εστίαση είναι στους ποιοτικούς δασκάλους, στις δεξιότητες ζωής και εργασίας του 21ου αιώνα, χωρίς αποκλεισμούς και δίκαια εκπαιδευτικά συστήματα έτοιμα να υποστηρίξουν την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση με γνώμονα τις ευκαιρίες και την τριτοβάθμια εκπαίδευση και κινητικότητα. Στο πλαίσιο της Global Gateway, πρωτοβουλίες όπως η Περιφερειακή Πρωτοβουλία Εκπαιδευτικών για την Αφρική και την κινητικότητα των νέων για την Αφρική, και προγράμματα όπως το Erasmus+, αποτελούν βασικό μέσο για την επίτευξη αυτών των στόχων.
Η ΕΕ παραμένει στην πρώτη γραμμή της διεθνούς κινητοποίησης για την εκπαίδευση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, με το 10% του προϋπολογισμού της για ανθρωπιστική βοήθεια να αφιερώνεται στην εκπαίδευση σε εύθραυστα περιβάλλοντα και να υποστηρίζει την ασφαλή, χωρίς αποκλεισμούς και ποιοτική εκπαίδευση για εκατομμύρια παιδιά που πλήττονται από ανθρωπιστικές κρίσεις και συγκρούσεις. Μόνο το 2023, η στήριξη αυτή ανήλθε σε πάνω από 162 εκατ. ευρώ.
Η εκπαίδευση είναι το κλειδί για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των εταίρων μας που συνορεύουν με την ΕΕ και για την ενίσχυση των δεσμών με την ΕΕ, ειδικά για τις χώρες που βρίσκονται στο πλαίσιο της διεύρυνσης της ΕΕ. Ως εκ τούτου, η ΕΕ θα συνεχίσει να δεσμεύεται, κατά προτεραιότητα, με τα Δυτικά Βαλκάνια, την Τουρκία και τις γειτονικές περιοχές για την ενίσχυση των εκπαιδευτικών συστημάτων, την αντιμετώπιση της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων με την αγορά εργασίας και την ενίσχυση της κοινής συνεργασίας με εκπαιδευτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένης της κινητικότητας μαθητών και εκπαιδευτικών.
Πηγή: European Commission